Deficyt budżetowy jest niekorzystnym stanem finansowym (na przykład państwa). Powstaje wtedy, gdy wydatki przewyższają dochody. Naliczanie deficytu danego kraju tworzy znany wszystkim dług narodowy.
Działanie deficytu budżetowego
Kiedy organ podatkowy jest w stanie zdefiniować przyczynę deficytu, może podjąć działania zapobiegawcze. W ten sposób odpowiednie zarządzanie zasobami finansowymi narodu pozwoli zmniejszyć pogłębianie się długu publicznego. Istnieją trzy rozwiązania, które pomagają w zredukowaniu deficytu budżetowego. Pierwszym sposobem jest wdrożenie działań generujących zwiększenie dochodów państwa. Drugi sposób polega na ograniczeniu wydatków. Najefektywniejszym rozwiązaniem byłoby jednak połączenie obu metod. Ze względu na to, że wygenerowanie długu publicznego wymaga pieniędzy do jego obsługi, czas jest na wagę złota. Im szybciej państwo upora się z rosnącym deficytem, tym lepiej.
Niestety większość państw przeciwdziała uszczerbkom budżetowym za pośrednictwem podnoszenia podatków i ograniczania wydatków. Scenariusz ten sprawia, że obywatele mają ograniczone możliwości rozwoju finansowego.
Przeciwieństwem deficytu jest nadwyżka budżetowa
Kiedy dochody państwa przewyższają wydatki, mamy do czynienia z przeciwieństwem deficytu budżetowego. Dzięki temu państwo może dowolnie rozdysponować pieniądze bez obaw o pogłębienie długu publicznego. Deficyt budżetowy był zjawiskiem rzadko spotykanym w XX wieku. Kraje uprzemysłowione zazwyczaj zarabiały więcej, niż wydawały. Sytuacja uległa jednak zmianie po wybuchu I Wojny Światowej. Ponieważ większość narodów była wówczas zmuszona do zaciągania kredytów. Działania zbrojne i utrudniony wzrost gospodarczy pochłaniały rezerwy finansowe. Od tamtej pory tempo wzrostu gospodarczego znacznie spadło.
Jakie ryzyko niesie ze sobą deficyt i dług publiczny?
Największym zagrożeniem wynikającym z deficytu budżetowego jest inflacja. Zjawisko to prowadzi do pogłębiającego się wzrostu cen usług i towarów. Jeżeli deficyt budżetowy utrzymuje się zbyt długo, politycy decydują się na drukowanie coraz większej liczby pieniędzy. Z kolei to dodatkowo podsyca inflację.
Kraje mogą jednak przeciwdziałać polityce inflacyjnej. Redukcja wydatków rządowych i podniesienie podatków pozwala skutecznie zmniejszyć rosnącą stopę inflacyjną. Innym skutecznym sposobem na walkę z inflacją jest promowanie wzrostu gospodarczego wśród pracowników. W tym celu politycy powinni zredukować podatki dochodowe.
Bardzo często zadłużone narody drukują dodatkowe waluty w postaci papierów wartościowych. Za ich pomocą pokrywają część długu. Niestety takie działanie sprawia, że waluta narodowa podlega dewaluacji.
