Stopy procentowe to jeden z najważniejszych instrumentów kształtowania polityki pieniężnej na terenie kraju. Warto dowiedzieć się na ich temat nieco więcej oraz zapoznać się z najważniejszymi aspektami.
Czym są stopy procentowe?
Stopa procentowa uznawana jest za ogólną cenę pieniądza, którą należy zapłacić za jego pożyczenie. Stopy procentowe związane są przede wszystkim z pożyczaniem pieniędzy od banków przez klientów, czyli zaciąganiem kredytów oraz pożyczek. Jednak stopy procentowe obowiązują klientów również w przypadku lokowania swoich środków na lokatach, czy też kontach oszczędnościowych.
Ustalanie wysokości stóp procentowych
Stopy procentowe w Polsce zgodnie z Ustawą o Narodowym Banku Polskim są ustane przez Radę Polityki Pieniężnej. Stopy procentowe najczęściej są ustalane w odniesieniu do aktualnej sytuacji na rynku, a także wydarzeń, które mogą w bezpośredni sposób na nią wpływać. Zmiana stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej najczęściej jest sposobem reagowania na zmiany oraz ich naturalną konsekwencją.
Rodzaje stóp procentowych
Stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego występują w różnych wariantach. Wśród podstawowych rodzajów stóp procentowych w Polsce można wyróżnić następujące:
– stopa referencyjna, dzięki której ustalana jest minimalna cena organizowania operacji,
– stopa lombardowa związana z udzielaniem pożyczek pod zastaw papierów wartościowych,
– stopa depozytowa, która jest w bezpośredni sposób związana z oprocentowaniem depozytów,
– stopa redyskontowa związana w bezpośredni sposób z ustalaniem ceny zakupu weksli.
Podniesienie stóp procentowych
W pewnych przypadkach Rada Polityki Pieniężnej może zdecydować się na podniesienie stóp procentowych. Najczęściej ma to miejsce podczas wzrostu cen oraz szalejącej inflacji. W celu jej zahamowania oraz zminimalizowania dalszego wzrostu cen dokonuje się podniesienia poszczególnych stóp procentowych. Jednak warto zwrócić uwagę na fakt, że podniesienie stóp procentowych będzie się wiązało w bezpośredni sposób ze zmniejszeniem konsumpcji, głównie z uwagi na mniejszą ilość środków do dyspozycji obywateli.
Obniżenie stóp procentowych
Stopy procentowe mogą być również obniżone przez Radę Polityki Pieniężnej. Najczęściej ma to miejsce w przypadku deflacji, czyli spadku cen. Jest to sytuacja odwrotna do inflacji. Obniżenie stóp procentowych z całą pewnością jest korzystne dla konsumentów usług, ale w dłuższej perspektywie nie jest pozytywne dla gospodarki kraju. Dlatego przed podjęciem decyzji i obniżeniu stóp procentowych Rada Polityki Pieniężnej uwzględnia wszystkie niezbędne aspekty tego procesu.
