Strona główna Praca

Tutaj jesteś

Praca Umowa o pracę i umowa zlecenie a chorobowe: co musisz wiedzieć?

Umowa o pracę i umowa zlecenie a chorobowe: co musisz wiedzieć?

Data publikacji: 2025-10-17

Współczesny rynek pracy oferuje wiele form zatrudnienia, a umowa o pracę i umowa zlecenie należą do najpopularniejszych z nich. Zrozumienie różnic między tymi formami zatrudnienia jest istotne, zwłaszcza w kontekście korzystania z zasiłków chorobowych. Jakie prawa i obowiązki mają pracownicy i zleceniobiorcy, jeśli chodzi o świadczenia chorobowe?

Jakie są różnice między umową o pracę a umową zlecenie w kontekście zasiłku chorobowego?

Umowa o pracę i umowa zlecenie różnią się pod wieloma względami, w tym także w kontekście zasiłku chorobowego. Podstawową różnicą jest to, że osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym, co skutkuje prawem do pobierania zasiłku chorobowego w razie niezdolności do pracy. W przypadku umowy zlecenie, zleceniobiorcy muszą samodzielnie zdecydować o przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, aby uzyskać takie świadczenia.

Umowa o pracę zapewnia pracownikowi szereg praw, w tym:

  • obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe i społeczne,
  • prawo do płatnego zwolnienia lekarskiego,
  • zasiłek chorobowy od 34 dnia niezdolności do pracy, finansowany przez ZUS.

Z kolei umowa zlecenie wymaga od zleceniobiorcy podjęcia dodatkowych kroków, aby uzyskać dostęp do świadczeń chorobowych:

  • dobrowolne przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego,
  • spełnienie okresu karencji wynoszącego 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia,
  • możliwość uzyskania zasiłku po spełnieniu określonych warunków, takich jak brak przerw między okresami ubezpieczeniowymi.

Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać zasiłek chorobowy na umowie zlecenie?

Warunkiem uzyskania zasiłku chorobowego przez zleceniobiorcę jest przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz spełnienie okresu karencji wynoszącego 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. Ważne jest, aby przerwy między okresami ubezpieczeniowymi nie przekraczały 30 dni, chyba że były spowodowane urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej.

W niektórych przypadkach zleceniobiorcy mogą uzyskać zasiłek chorobowy od pierwszego dnia ubezpieczenia, jeśli spełniają określone warunki, takie jak:

  • ubezpieczenie w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły lub studiów,
  • niezdolność do pracy spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
  • posłowie i senatorowie objęci ubezpieczeniem w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.

Jakie są konsekwencje nieodprowadzania składek chorobowych?

Nieodprowadzanie dobrowolnych składek na ubezpieczenie chorobowe w przypadku umowy zlecenie skutkuje brakiem prawa do pobierania zasiłku chorobowego. Zleceniobiorca nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia lekarskiego L4, nawet w przypadku wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Brak takiego ubezpieczenia uniemożliwia również przeprowadzanie na NFZ okresowych badań, co może opóźniać wykrycie wielu poważnych chorób.

Warto podkreślić, że świadomość przysługujących praw oraz obowiązków związanych z ubezpieczeniem chorobowym jest kluczowa dla każdego zleceniobiorcy, aby uniknąć nieprzewidzianych problemów finansowych w przypadku choroby.

Jakie są obowiązki pracodawcy w przypadku umowy zlecenie?

Pracodawca, który zatrudnia zleceniobiorcę, ma obowiązek zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych, jeśli umowa zlecenie jest jedyną podstawą ubezpieczenia. Zleceniodawca musi odprowadzić wszystkie składki do ZUS, z wyjątkiem składki chorobowej, która jest dobrowolna. Jeśli zleceniobiorca przystąpi do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jego składka wynosi 2,45% podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne.

Zleceniodawca ma również obowiązek zgłosić zleceniobiorcę do ZUS, jeśli ten osiąga z umowy o pracę wynagrodzenie równe lub wyższe niż minimalne wynagrodzenie. W takim przypadku umowa zlecenie nie może być podstawą do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Jakie są możliwości odwołania od decyzji ZUS?

W przypadku, gdy ZUS podejmie decyzję o odebraniu zasiłku chorobowego, istnieje możliwość odwołania się od niej. Warto zgromadzić dowody na brak aktywności zawodowej w okresie choroby i przedstawić je w postępowaniu odwoławczym. W przypadku negatywnej decyzji, odwołanie może być złożone do sądu, co pozwala na ponowne rozpatrzenie sprawy.

Złożenie odwołania jest istotnym krokiem, który może wpłynąć na korzystne zakończenie sprawy oraz ochronę przysługujących praw.

Jakie dokumenty są niezbędne do odwołania od decyzji ZUS?

Odwołanie od decyzji ZUS wymaga przedstawienia odpowiednich dokumentów, które potwierdzą brak wykonywania pracy w okresie choroby. Należy dostarczyć:

  • zaświadczenie lekarskie potwierdzające niezdolność do pracy,
  • kopię umowy zlecenie,
  • dokumenty potwierdzające brak aktywności zawodowej,
  • pismo od pracodawcy lub zleceniodawcy potwierdzające brak wykonywania zlecenia.

Jakie są możliwości uzyskania pomocy prawnej?

Osoby, które potrzebują pomocy w sprawach związanych z ZUS, umowami cywilnoprawnymi czy prawem pracy, mogą skorzystać z profesjonalnych porad prawnych online. Eksperci pomogą w zrozumieniu przysługujących praw, przygotują odwołanie od decyzji ZUS oraz doradzą w zakresie najlepszych rozwiązań.

Dzięki dostępowi do specjalistycznej wiedzy i doświadczeniu, taki krok może znacząco zwiększyć szanse na korzystne zakończenie sprawy i ochronę praw pracowniczych.

Co warto zapamietać?:

  • Umowa o pracę zapewnia obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe, podczas gdy umowa zlecenie wymaga dobrowolnego przystąpienia do ubezpieczenia.
  • Pracownicy na umowie o pracę mają prawo do płatnego zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego od 34 dnia niezdolności do pracy.
  • Zleceniobiorcy muszą spełnić 90-dniowy okres karencji oraz unikać przerw w ubezpieczeniu, aby uzyskać zasiłek chorobowy.
  • Nieodprowadzanie składek chorobowych skutkuje brakiem prawa do zasiłku chorobowego oraz zwolnienia lekarskiego.
  • W przypadku decyzji ZUS o odebraniu zasiłku, możliwe jest odwołanie, które wymaga dostarczenia odpowiednich dokumentów potwierdzających brak aktywności zawodowej.

Redakcja drukprzelewu.pl

Zespół redakcyjny drukprzelewu.pl z pasją zgłębia świat pracy, biznesu, e-commerce i finansów. Chętnie dzielimy się naszą wiedzą, by marketing i zakupy stały się dla Was prostsze i bardziej zrozumiałe. Stawiamy na praktyczne porady i jasne wyjaśnienia!

Może Cię również zainteresować

Potrzebujesz więcej informacji?